|
Hastalık
etmeninin genel özellikleri:
Rhizoctonia solani Kühn. (Eseyli devresi :Thaatephorus cucumeris [FR] Donk) toprak kökenli genis bir konukçu listesine sahip fungal bir hastalik etmendir. Fungal etmenin sinonimleri Pellicularia filamentosa ve Corticium solani' dir. Fungus bitki materyali içinde ya da sklerot (dayanikli üreme organi) olarak toprakta uzun süre canli kalabilir. Bitki tohumlari bulasik topraklara dikildiginde, fungus çimlenen tohumlarin kotiledon yapraklarina saldirabilir ve nemli kosullarda fideler tamamen çürür ve ölürler, sag kalan bitkiler ise kök ya da kök bogazi çürümesi hastaligina neden olur. Ayrica fidelerin yan yatmasi ile de hastalik etmeni çökerten gibi bir çok farkli bitkilerde farkli isimler ile anilmaktadir, bunlardan bazilari; çökerten, gövde ve stolon kanseri, yumru kararmasi, siyah bacak. Hastalik etmeni hastalanmis bitkilerde misel ya da sklerot (dayanikli üreme organi) olarak veya bulasik topraklarin taransferi ile yeni alanlara tasinir. Bir çok Rhizoctonia hastaligi fungusun miseller veya sklerotlari ile baslamasina ragmen, fasulye, sekerpancari ve tütün bitkilerinde hastalik basidiospor infeksiyonlari ile baslamaktadir. Fungus basidiosporlari sayesinde hizli ve uzun mesafelere tasinmasi mümkündür. Hastalik etmeni eseyli üreme devresinde hava kökenli sporlarda üretir, özellikle hava neminin yüksek oldugu bölgelerde bu sporlar önemli olabilir. Rhizoctonia hastaliginin bir çok irki ya da biyotipleri bulunmakta olup, bunlar anastomosis grublar olarak adlandirilir ve bir çok konukçuda hastalik yapmaktadir. Örnegin patatesde hastalik yapan irkinin AG-3 oldugu bildirilmistir. Hastalik etmeninin konukçulari; patates, domates, fasulye, crucifer (lahana,turp,brokkoli,karnibahar vd), kabakgil bitkileri (hiyar, karpuz, kabak ve kavun gibi), sekerpancari, yerfistigi, yonca, patlican, misir, çilek dir. Fungus toprak ve tohum kökenli bir patojendir. Fungus toprakta paraçalanan bitki dokularinda misel olarak canli kalabilir. Örnegin patates yumrularinda ya da sclerot (dayanikli üreme organ) olarakda uzun süre canli kalbilir. Hastalik etmeninin populasyonu konukçu bitkilerin yoklugunda önemli bir azalma gösterir ve hastalik etmeni toprak tipi, rotasyonlu ürün ve topraktaki organik maddelerrin miktarindan da önemli ölçüde etkilenmektedir. Hastalik gelismesi için uygun kosullar serin ve nemli toprakolup gelisimesi için optimal sicaklik 18 °C dir.
|
|